ნოსტალგიის განცდა ჩვეულებრივი და ბუნებრივი მოვლენაა ყოველი ნორმალური ადამიანისათვის. კაცს რომ უცხოეთში სამშობლო ენატრებოდეს, სადაც სიყრმე და სიჭაბუკე გაუტარებია, რა გასაკვირია?! მაგრამ გენატრებოდეს ქვეყანა, რომელიც არც შენ გინახავს და არც შენს მამასა და პაპას, ეს კი მართლაც უჩვეულოა და ძნელად ასახსნელი. მით უმეტეს, როცა შენს ისტორიულ სამშობლოსგან ოთხი საუკუნე გაშორებს. ეს არის ალბათ გენეტიკური ნოსტალგია, მემკვიდრეობითი სევდა, თაობიდან თაობაში გადასული და ვერდავიწყებული, დროსა და სივრცესთან ჯიუტი ჭიდილი ასწლეულების მანძილზე.
       ალბათ მიმიხვდით, ფერეიდნელ ქართველებზე მოგახსენებთ, რომლებიც ირანის ცენტრალურ ნაწილში სახლობენ. ისინი ოთხასი წლის წინ საჰ-აბასმა გადაასახლა საქართველოდან, ირანის მაშინდელი დედაქალაქის, ისპაჰანის დასაცავად და გასამაგრებლად. სხვა რა გზა ჰქონდათ ქართველებს, დაბინავდნენ და თავიანთ მთავარ დასახლებას ქართული სახელი მარტყოფი დაარქვეს (ამჟამინდელი ფერეიდუნშაჰრი).
       გავიდა დრო. ქართველი კაცი ირანის მიწას ამუშავებდა და ქართულ ენაზე დამღეროდა ოროველას:

       ფერეიდანის მიწას ვხნავ,
       აგერ ოთხასი წელია,
       აგერ ოთხასი წელია.
       გამხმარი ფიქრი ჩავთესე,
       ხმელი ხორბალი ერია.
       სამშობლოს მონატრული ვარ
       აგერ ოთხასი წელია,
       აგერ ოთხასი წელია...

       ძვირფასო მკითხველო, ამ ლექსებში უხვად მიმობნეული გრამატიკული შეცდომები არ იხამუშო, პირიქით, უნდა გაგიკვირდეს ამ ხალხმა ასწლეულების მანძილზე როგორ შემოინახა მშობლიური ენა აქამდე უანბანოდ და უწიგნოდ, ზეპირსიტყვიერი გზით.
       საქმე ის გახლავთ, რომ ირანის კონსტიტუციით რელიგიურ უმცირესობებს უფლება აქვთ ჰქონდეთ სკოლები თავ-თავიანთ ენაზე. ხოლო ყველა მუსლიმი ვალდებულა, სპარსულენოვან სკოლაში სწავლობდეს.
       ეს გახლავთ მიზეზი იმისა, რომ ირანში ქართულენოვანი სკოლები არ არსებობს. სხვაფრივ ფერეიდნელები, როგორც მუსლიმანნი, ირანის სრულუფლებიანი მოქალაქეები ბრძანდებიან და ამ ქვეყნის კონსტიტუციით დაკანონებული ყველა უფლებით სარგებლობენ.
       მიუხედავად იმისა, რომ სახნავ-სათესი მიწებიც აქვთ, საქონელიც აბადიათ და სხვა სარჩო-საბადებელიც, მაინც გულს ნოსტალგიის ჭია უღრღნით, რომელიც შორეულ წინაპართაგან მემკვიდრეობით აქვთ მიღებული.
       ჩვენ ეს ლექსები მოგვაწოდა საქართველოს ელჩმა ირანში - პროფესორმა ჯემშიდ გიუნაშვილმა, რისთვისაც მას უღრმეს მადლობას მოვახსენებთ.
       ვფიქრობთ, ქართველი მკითხველი გულგრილი ვერ დარჩება ამ ლექსების მიმართ. თუ ეს პატარა კრებული ჩვენს შორეულ თანამოძმეებს ოდნავ მაინც ანუგეშებს, ჩვენი მიზანი მიღწეული იქნება.
       ფერეიდნელო დებო და ძმებო, შვილებო და შვილიშვილებო, იცოდეთ, რომ საქართველოში გვახსოვხართ, გვიყვარხართ და გვეფიქრებით.

ვახუშტი კოტეტიშვილი